Nu het tweede Beleg was gestart en de stad hermetisch afgesloten was van de buitenwereld, gingen de Spanjaarden er toe over om het verdedigingswerk rondom Leiden verder uit te bouwen. Dat deden ze door het aanleggen van schansen op veelal strategische plekken rondom de stad. Sommige schansen werden opnieuw ingenomen omdat de Leidenaren het hadden nagelaten om ze tijdens het eerste Ontzet van de stad onklaar te maken. Sommige schansen werden tijdens het tweede Beleg nieuw door de Spanjaarden aangelegd. Uiteindelijk lagen er 21 schansen rondom Leiden. De aanwezigheid van deze 21 schansen maakte het bijna onmogelijk om ongezien de stad in of uit te komen. De meeste schansen lagen op of nabij de toegangswegen tot Leiden. Bovendien waren er de nodige Spaanse soldaten bij de schansen gelegerd.
De knik in de Broekweg waar de gelijknamige schans lag.
Een van de schansen die de Spanjaarden na het terugkomst weer innamen was de Schans bij de Poelbrug. Dat was deze week precies 450 jaar geleden. Van de Schans op de Poelbrug is niets meer te zien, maar toch rijden veel Leidenaren dagelijks over de nog bestaande Poelbrug heen. Het is een ietwat verstopt bruggetje aan de Rijnsburgerweg. De Poelwetering is wellicht bij meer Leidenaren bekend, vooral bij scholieren. De Poelwetering het water dat tussen het Visser ’t Hooftlyceum en het Bonaventura College door stroomt. De schans bij de Poelbrug hadden de Leidenaren nog voor het Beleg van de stad zelf aangelegd. Niet alleen om de vijand te lijf te kunnen gaan als dat nodig was, maar ook om de moestuinen vlak buiten de stadspoorten te beschermen. Deze moestuinen voorzag de stad zowel voor als tijdens het Beleg van groente en fruit. Toen de Spanjaarden de brug in juni 1574 weer innamen viel de controle over de moestuinen logischerwijs weg.
Een nieuwe schans die de Spanjaarden aanlegden was de Schans aan de Broekweg in de Leidse Merenwijk. De weg die langs deze Schans aan de Broekweg liep, verbond de 3 noordelijke schansen met elkaar. Dat waren de schansen De Kwakel in het huidige Oegstgeest en de Schans bij de Dwarswetering in Leiderdorp. De Schans bij de Broekweg lag waar nu het weiland van de kinderboerderij ligt, maar van de Schans aan de Broekweg is niets meer te zien. Behalve dan de knik in de Broekweg ter hoogte van het wijkpark. Die was er in die tijd ook al. Saillant detail is dat deze noordelijke schansen allemaal geen rol hebben gespeeld tijdens het Ontzet van Leiden. De geuzen kwamen immers uit het zuiden. Deze noordelijk schansen hebben dus geen geus tegengehouden.
Bron afbeelding: Canon van de Rijnsburgerweg, www.rijnsburgerweg.nl/canon
