De geschiedenis van Leiden is op Amsterdam na de rijkst gevulde geschiedenis van Holland. Toch is die geschiedenis lang niet altijd bekend. In de column Plaatsen van Herinnering neemt Leidenaar en historicus Joost Bleijie u wekelijks mee naar een plek in Leiden waar een bijzondere gebeurtenis heeft plaatsgevonden of naar een plek waar een beroemde historische Leidenaar gewoond of gewerkt heeft. Deze week in Leidse Plaatsen van Herinnering: Corbulo

Het standbeeld van Corbulo in Voorburg

Midden in het centrum van Voorburg, ingeklemd tussen kantoorgebouwen en woonflats staat vlak naast het voorbijrazende verkeer een standbeeld. Het is een man op een paard. Het beeldhouwwerk is wat groen van de aanslag van de regen geworden, het perkje rondom het standbeeld ligt er wat verwilderd bij. De achtergrond in grijs en grauw. Op een grauwe vrijdagochtend in januari ben ik naar Voorburg gereden om te zien hoe het standbeeld erbij staat. Op de sokkel staat in de grijze stenen de naam van de man geschreven: Corbulo. Ik vraag mij af of voorbijgangers weten wie Corbulo is. Toch is deze Corbulo geen onbelangrijk persoon in de geschiedenis van Zuid-Holland en ook in de geschiedenis van Leiden. Aan hem hebben we het Kanaal van Corbulo te danken. Al is van dit kanaal nauwelijks nog iets te zien.

Corbulo

Wanneer Gnaius Domitius Corbulo, want zo heette Corbulo voluit, geboren is weten we niet. Dat moet ergens vlak voor het begin van de jaartelling zijn geweest. Ook de plek waar hij ter wereld kwam is onbekend. Historici vermoeden dat Corbulo in Peltuinum in Italië geboren is. Van Peltuinum, een bergstadje in de Apennijnen 140 km ten noordoosten van Rome, zijn slechts de archeologische resten nog te bezichtigen. Een bewoond plaatsje is het al lang niet meer. Via allerlei omzwervingen kwam Corbulo, veldheer in het Romeinse leger, met zijn soldaten rond het jaar 47 n.Chr. in het huidige Zuid-Holland aan. Daar streek hij neer.

Kanaal van Corbulo

Het Kanaal van Corbulo van de Rijnmonding naar de Maasmonding

Corbulo deed een voor dit gebied belangrijk ding: hij liet een kanaal graven die de Rijn en de Maas met elkaar verbond. Dat werd het Kanaal van Corbulo. Bij Matilo, het Romeinse legerkamp in Leiden, stroomde het Kanaal de Rijn in. Het kanaal verbond niet alleen de Limes, de Romeinse weg langs de noordgrens van het Romeinse Rijk, met de Maas, tevens zorgde het ervoor dat er een levendige handel in het gebied ontstond.  Transport ging in de Romeinse Tijd voornamelijk over water. Wilde je van de Limes naar het zuidelijk gelegen achterland rondom de maasmonding dan moest je via de Noordzee. En die zee kon zeer onstuimig zijn. Via een achter de duinen gelegen kanaal kon je veel makkelijker en veel veiliger heen en weer varen. De wind had daar een stuk minder grip op de schepen dan op de Noordzee. In 50 n. Chr was het Kanaal klaar. Het kwam de handel en het veilige varen tussen de Rijn en de Maasmond ten goede. Bovendien gaf het Kanaal Corbulo eeuwige roem. Dankzij het naar hem genoemde kanaal staat Corbulo nog steeds op zijn sokkel in Voorburg.